Profesor Szkoły Głównej Handlowej, autor reform ekonomicznych w Polsce rozpoczętych po upadku komunizmu w 1989 roku, nazwanych „planem Balcerowicza”, wicepremier i minister finansów w rządach Tadeusza Mazowieckiego, Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jerzego Buzka. Doktor honoris causa kilkunastu uczelni krajowych i zagranicznych, wyróżniony prestiżowymi nagrodami polskimi i zagranicznymi, w tym Orderem Orła Białego, najważniejszym polskim odznaczeniem państwowym, które otrzymał w 2005 roku za wkład w transformację ustrojową w Polsce. W maju 2014 został laureatem Nagrody Miltona Friedmana, co stanowi największe na świecie wyróżnienie dla polityków gospodarczych i ekonomistów o liberalnej orientacji.
